لاوانی ئیسلام
به خیربین بو سایتی لاوانی ئیسلاملاوانی ئیسلام
به خیربین بو سایتی لاوانی ئیسلام
پشی پشی
پشی، پشی ، ره نگینم زور پیم خوشه بتبینم
ده ست به پشتتدا بینم سمیلت بجوولینم
جوان و ناز و تووک نه رمی زور به حه یا و به شه رمی
تو بومن بیژه میاو میاو من بوت دینم نان و ئاو.
به به به به بچکوله
به به، به به بچکوله مه گری مه گری به رخوله
دایه ده ستی گیراوه منی لای تو داناوه
منیش هه رچه ند منالم خه ریکی کاری مالم
هانی مووروو ها خرخال ها بابه تی گرو گال
به به پی بکه نه ژیر به به س چاوه روانی شیر به
ئه وسا دایه و مه موله خه وه خه وه به رخوله
ئیمه گوولین
ئێمه گوڵاڵه ی ژینین--------گوڵی ده شتی ئه وینین
هیوای داهاتوی گه لین--------فریشته ی روی زه وینین
گوڵی باخی ژیانین--------هیوای هه موو کوردانین
کوردی پۆش و جوانین--------فێڵ و که ڵه ک نا زانین
منداڵانێکی پاکین--------هه موو ده رس خوێن و چاکین
ئیمه درۆ نازانین--------یاری ده ر باوک و دایکین
وه رزی جوانی به هارا--------له نێو گوڵ و گوڵزارا
به جلی جوانی کوردی--------له ژێر سیبه ری دارا
هه ڵ ده په رین کور و کچ--------له گۆند و هه م له شارا
له بۆ پاراستنی گیان--------قه ت نا چین به قه و دارا
له بۆ ئاینده ی خۆمان--------هه موو به دڵ و گیان
هه میشه تێ ده کۆ شین--------ئارام و نه ر م و نیان
هه موو ئه چین بۆ چیا--------له نێو مێرگ و گوڵ و گیا
به پێکه نین و شادی--------به سرودی ئازادی
له گه ڵ قومری و بۆلبۆل--------ئه بین به دۆستی هاو دڵ
موعجیزه‌یه‌ک له سووره‌تی یووسفدا
موعجیزه‌یه‌ک له سووره‌تی یووسفدا
یُوسُفُ أَیُّهَا الصِّدِّیقُ أَفْتِنَا فِی سَبْعِ بَقَرَاتٍ سِمَانٍ یَأْکُلُهُنَّ سَبْعٌ عِجَافٌ وَسَبْعِ سُنبُلَاتٍ خُضْرٍ وَأُخَرَ یَابِسَاتٍ لَّعَلِّی أَرْجِعُ إِلَى النَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَعْلَمُونَ ﴿٤٦﴾ قَالَ تَزْرَعُونَ سَبْعَ سِنِینَ دَأَبًا فَمَا حَصَدتُّمْ فَذَرُوهُ فِی سُنبُلِهِ إِلَّا قَلِیلًا مِّمَّا تَأْکُلُونَ ﴿٤٧﴾ ثُمَّ یَأْتِی مِن بَعْدِ ذَٰلِکَ سَبْعٌ شِدَادٌ یَأْکُلْنَ مَا قَدَّمْتُمْ لَهُنَّ إِلَّا قَلِیلًا مِّمَّا تُحْصِنُونَ ﴿٤٨﴾ ثُمَّ یَأْتِی مِن بَعْدِ ذَٰلِکَ عَامٌ فِیهِ یُغَاثُ النَّاسُ وَفِیهِ یَعْصِرُونَ. ﴿٤٩﴾. یوسف/ ٤٦-٤٩
واته: (٤٦) ساقی چوو بۆ لای زیندانه‌که بۆ دیداری یووسف وتی): یوسف ئه‌ی هاوه‌ڵی ڕاستگۆم، ئه‌م خه‌ونه‌مان بۆ لێک بده‌ره‌وه (له خه‌ونێکی پاشادا) حه‌وت مانگای قه‌ڵه‌و له‌لایه‌ن حه‌وت مانگای له‌ڕو لاوازه‌وه خوراون، هه‌روه‌ها له باره‌ی حه‌وت گوڵه گه‌نمی سه‌وزو جوان و حه‌وتی تری وشک بۆمان لێک بده‌ره‌وه، بۆ ئه‌وه‌ی بگه‌ڕێمه‌وه بۆ لای خه‌ڵکی تا وه‌ڵام بزانن. (٤٧) (یوسف) وتی: حه‌وت ساڵی به‌رده‌وام کشتوکاڵ ده‌که‌ن و دانه‌وێڵه ده‌چێنن، ئه‌وه‌ی که دروێنه‌تان کردوو، لێتان زیاد بوو به‌گوڵه‌که‌یه‌وه بیهێڵنه‌وه ، مه‌گه‌ر ئه‌و که‌مه‌ی که ده‌یخۆن (دانه‌وێڵه به گوڵه‌که‌یه‌وه هه‌ڵبگیرێت له کرم و ئه‌سپێ و زایه بوون به‌دوور ده‌بێت). (٤٨) پاشان له دوای ئه‌وه حه‌وت ساڵ گرانیی و سه‌ختی پێش دێت، ئه‌وه‌ی که زه‌خیره‌تان کردووه بۆ ئه‌و ساڵانه هه‌مووی ده‌خۆن، مه‌گه‌ر که‌مێکی نه‌بێت که هه‌ڵی ده‌گرن (بۆ تۆو). (٤٩) له‌وه‌ودوا ساڵێکی باراناوی و پڕ به‌ره‌که‌ت دێت که خه‌ڵکی به‌رو بوومی زۆریان پێ ده‌به‌خشرێت، میوه ده‌گوشن و شه‌ربه‌تی لێ دروست ده‌که‌ن.
دکتۆر عبدالمجید بلعابد ده‌ڵێت:
١ – له ئایه‌ته‌که‌وه ده‌رده‌که‌وێت که حه‌وت ساڵی باراناوی تۆوه‌که هه‌ڵده‌گیرێت و حه‌وتی تریش بێ بارانیه و ساڵێکی تریش که وه‌زعه‌که چاک ده‌بێت، ئه‌مه پانزه ساڵ که ڕه‌نگه هه‌ندێک له تۆوه‌کان دوای ئه‌و ماوه زۆره به‌کاربێت، زانستی سه‌رده‌م سه‌لماندویه‌تی که تا پانزه ساڵ تۆو به که‌ڵک دێت هه‌ڵده‌گیرێت و بتوانرێت بچێنرێت. فَذَرُوهُ فِی سُنبُلِهِ، ئه‌م ڕێگای هه‌ڵگرنتنه‌ش میسری‌یه‌کان نه‌یانده‌زانی و دیاره خوای گه‌وره به‌وه‌حی فێری پێغه‌مبه‌ر یوسفی کردووه (علیه السلام). 
٢ – شێوازی هه‌ڵگرنتنه‌که‌ش به تاقیکردنه‌وه ده‌رکه‌وتووه که چاکترین شێواز ئه‌وه‌یه که به گوڵه‌که‌یه‌وه هه‌ڵبگیرێت و به‌و ڕێگایه ٢٠.٣% ی کێشی وون ده‌کات به‌هۆی نه‌مانی ئه‌و ئاوه‌ی که‌تیایه‌تی، به‌مه‌ش ووشک ده‌بێت و بۆگه‌ن ناکات و خراپ نابێت.
٣ – له خه‌وه‌که‌دا ئیشاره‌تی تیانیه بۆ ساڵه خۆشی‌یه‌که‌ی دوایی ئه‌مه‌ش هه‌ر خوا ئاگاداری کردووه‌و دوایش هه‌مووی وا ده‌رچوو.
٤ – ئینجا پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) خوا ئاگاداری نه‌کردبێت، ئه‌م وورده‌کارییه زانستییه چووزانێت که به هه‌زاران ساڵ پێش خۆی بووه و له ژیانی پێغه‌مبه‌ر یووسفدا (علیه السلام) ڕووی داوه.